زیبایی آسمان می تواند هر انسانی را به خود خیره کند. این زیبایی در شب به دلیل وجود ستارگان چندین برابر می شود. زیبایی که بعضی از انسان ها به دیدن آن و بعضی دیگر به ثبت این لحظات می پردازند. دیدن ستارگان به کمک تلسکوپ یا حتی با چشم غیرمسلح یکی از تجربه های شیرینی است که افراد می توانند با کمترین هزینه آن را کسب کنند. بعضی از افراد به دنبال نکات و اجرام آسمانی دیگری به غیر از ستارگان در آسمان هستند. یکی از این اجرام آسمانی سیارات هستند. اما از کجا بدانیم که اولین سیاره ای که در هنگام طلوع و یا غروب خورشید ظاهر می شود، کدام است؟ در این مقاله همراه ما باشید تا با هم به این سوال و سوالات مشابه این مورد پاسخ می دهیم.

اولین سیاراتی که در منظومه شمسی شناخته شدند.

نمایی از سیاره زحل
نمایی خیالی از مشاهده ی سیاره زحل

اولین انسان هایی که ستاره ها را دیدند، شاید به پیچیده بودن منظومه ها و همچنین نظام هستی پی نبرده بودند. اما با کشف تلسکوپ و همچنین فرستادن فضاپیما، انسان ها اطلاعات بیشتری نسبت به محیط دوردست خود بدست آوردند. اطلاعاتی که امروز اگرچه خیلی قابل اعتماد نیستند؛ اما پایه ریز اطلاعات دقیقی هستند و امروزه ما در علم نجوم و فضانوردی با آن روبرو هستیم. اینکه کدام سیاره برای اولین بار مشاهده شد و اینکه نام گذاری آن ها به چه صورت بوده است، هنوز دقیق مشخص نیست. البته یک سری از اطلاعات در ارتباط با اولین سیاره ای که شناخته شد موجود است که در ادامه درمورد آن صحبت می کنیم.

اولین سیاراتی که شناخته شدند، معمولا جز سیارات نزدیک به زمین بوده اند. به احتمال زیاد سیاراتی که در بین مدار زمین و خورشید قرار دارند، زودتر از بقیه سیارات شناخته شده اند. اگر از سمت خورشید به زمین سیارات را بشماریم، زمین سومین سیاره بحساب می آید. در این بین سیارات عطارد (mercury) و زهره (venus) شناخته شدند. سیاره عطارد نزدیک ترین سیاره به خورشید است. اسامی این سیارات معمولا براساس اسطوره های یونان باستان نام گذاری شده است. در مقاله ای جداگانه بطور مفصل به نام گذاری سیارات خواهیم پرداخت.

پس همانطور که گفتیم اینکه اولین سیاره دیده شده توسط انسان ها کدام می باشد، به فاصله آن ها از زمین بستگی دارد. البته فقط فاصله آن ها نیست که می تواند در نمایان شدن آن ها تاثیر داشته باشد. مواردی از قبیل دما و اندازه آن ها نیز می تواند در دیدن آنها کمک کننده باشد. معمولا هرچه دمای سیارات بالاتر باشد، سطح آن ها درخشان تر می شود و دیدن آن ها در منظومه شمسی راحت تر می شود.

آیا می توان دقیق مشخص کرد که کدام سیاره برای اولین بار شناخته شد؟

مشاهده آسمان شب در شبی رویایی
آسمان شب در شبی رویایی

برای پاسخ به این سوال باید تاریخ را بررسی کرد. اینکه برای اولین بار توسط چه کسی و کجا سیارات کدام سیاره شناخته شد، شاید مشخص نباشد؛ ولی بعضی از سیارات قابلیت اینکه زودتر دیده شده باشند را دارند. مثلا اینکه دمای سیارات بالاتر باشد، باعث درخشندگی بیشتر آن ها می شوند. به همین منظور اینکه بتوان سیاره‌ای را دید تا حد زیادی می‌تواند به دما و میزان درخشندگی آن بستگی داشته باشد. بسیاری از افراد فکر می کنند اولین سیاره ای که به خورشید نزدیک است، گرمترین است. در حالی که سیاره عطارد که دومین سیاره از لحاظ نزدیکی به خورشید است، اما از لحاظ دما حدود 300 درجه سلسیوس از زهره که نزدیک ترین سیاره به خورشید، گرمتر است.

این هم بخوانید
کدام ستاره با بینایی ارتباط دارد؟

به همین دلیل، سیاره عطارد درخشان تر دیده می شود. درخشان تر بودن این سیاره باعث بهتر دیده شدن آن است. به همین دلیل می توان گفت که این اولین سیاره‌ای است که در منظومه شمسی شناخته شد. از طرفی اندازه یک سیاره نیز می تواند تا حد زیادی در نمایان شدن آن کمک کننده باشد. سیاره مشتری به عنوان اولین سیاره از نظر بزرگی قرار می گیرد که اگر فاصله آن نسبت به سیارات دیگر مثل مریخ و زهره به زمین بسیار بیشتر است، اما به دلیل اندازه بزرگتری که دارد ممکن است دیدن آن بسیار راحت‌تر باشد. بعد از سیاره مشتری، سیاره زحل است که از نظر بزرگی می‌شود دید.

در نهایت برای جواب این سوال که کدام سیاره را برای اولین بار شناختند، به یک سری از اطلاعات تاریخی نیاز داریم. زیرا اطلاعات بشر درمورد همچین سوالاتی در طول زمان تکمیل شد. به همین دلیل می توان با استناد به مواردی که بیان کردیم، بدانید که اولین سیاره‌ای که شناخته شد کدام است.

اولین سیاره بعد زمین برای سکونت

مطمعنا تابحال به این موضوع پی برده اید که جو زمین درحال تغییراتی است. تغییراتی که توسط خود انسان بوجود می آید اما به ضرر آنهاست. همین تغییرات باعث شد که زمین از بهترین محل برای سکونت انسان، در نهایت به مکانی غیرقابل سکونت تبدیل شود. کم شدن آب شرب و استفاده برای کشاورزی، کمبود باران و برف، گرمتر شدن زمین و… همچنین از بین رفتن پوشش گیاهی موجود در زمین باعث شد شرکت های مختلف فضانوردی نظیر SpaceX به دنبال جایگزین هایی برای سیاره زمین برای سکونت باشند.

سیاره زمین از ابتدا که برای سکونت انسان انتخاب شد، ویژگی های منحصربفردی داشت. ویژگی هایی که تنها با شرایط مناسب برای زندگی و بقای بشر هماهنگی داشت. ویژگی هایی همچون گرانش مناسب، لایه های مختلف مانند اتمسفر و وجود لایه اوزون، وجود گازهای مناسب زندگی بشر باعث می شود زمین بهترین محل برای زندگی بشر باشد. باتوجه به اینکه منابع مورد نیاز بشر برروی زندگی برروی این کره خاکی رو به اتمام است، به همین دلیل، بشر باید بعد از چند میلیون سال به این سوال پاسخ دهد؛ آیا زیستگاه دومی برای بشر وجود دارد؟

مریخ؛ شاید فرصت دیگری برای بشر

ایلان ماسک، بیلیونر آمریکایی و صاحب شرکت های معروف مانند SpaceX، به عنوان اولین افرادی بود که به این نظریه پاسخ داد. درواقع اینکه شرکت های فضاپیمایی به دنبال مکانی مناسب برای زندگی بشر بعد از زمین بودند، نظریه های مختلف درمورد سیارات دیگر را بیان کردند. نظریاتی که مخالفان و موافقان خود را داشت. اینکه کدام سیاره، با توجه به اطلاعات موجود در دست بشر، بتواند برای زندگی بشر مناسب باشد مستلزم چند ویژگی بود.

زندگی بشریت در مریخ
زندگی بشریت در مریخ؟

سیاره مریخ بعد از سیاره زهره، به عنوان نزدیک ترین سیاره به زمین شناخته می شود. این سیاره که حدود 78 هزار کیلومتر با زمین فاصله دارد، از طرف شرکت های فضاپیمایی به عنوان اصلی ترین شانس بشر برای زندگی بعد از این کره خاکی است. ایلان ماسک که به عنوان اصلی ترین فرد برای تحقق به این نظریه شناخته می شود، پیش بینی کرده است که تا سال 2050 می تواند یک میلیون نفر را بر روی سیاره مریخ ساکن کند. البته این یک میلیون نفر در طول چندین سال تکمیل می شود.

این هم بخوانید
ستاره دنباله دار : گلوله های یخی کهکشانی

چرا مریخ انتخاب شد؟

در مدارهای منظومه شمسی به غیر از زمین، هفت سیاره دیگر نیز وجود دارد. از بین این سیارات بعضی از سیارات به دلیل دور بودن از خورشید بیش از حد سرد هستن و به همین دلیل احتمال حیات در آن ها بسیار کاهش پیدا کرده است. از طرفی ماه، که بشر آن را به عنوان اولین هدف برای ساخت و سازهای خارج از زمین انتخاب کرده است، فاقد اتمسفر است. همین موضوع شرایط را برای زندگی بشر مختل می کند. از طرف دیگر سیاره مریخ که از نظر دما و فاصله نسبت به زمین و خورشید مناسب تر از گزینه های دیگر بود، برای این مورد انتخاب شد. سیاره مریخ دارای اتمسفر رقیقی در اطراف خود می باشد. این موضوع نیز احتمال زندگی بشر و گونه های زیستی در آن را افزایش خواهد داد.

البته از دیگر بخش هایی از منظومه شمسی که به عنوان جایگزین زمین انتخاب شد، می توان به قمرهای مشتری و زحل اشاره کرد. این قمرها نیز به عنوان موارد احتمالی برای زندگی بشر در دوردست انتخاب می شوند. البته به دلیل فاصله بیشتری که نسبت به مریخ به زمین دارند، به عنوان گزینه های اصلی انتخاب نشده اند. شرکت های فضاپیمایی بخصوص شرکت ناسا، قصد دارند که قبل از انتقال انسان ها به سیاره مریخ، آزمایش موردنیاز را انجام دهند و عوامل حیاتی موجود برروی این سیاره را بررسی کنند. به همین منظور شرکت ناسا قصد دارد که اولین پایگاهی که در سیاره مریخ مستقر کرد را بعد از محل سکونت به محلی برای انجام ازمایشات علمی اختصاص دهد. البته تشکیل این پایگاه نیاز به زمان دارد و همانطور که تخمین زدند، تا سال 2040 این فرایند تکمیل می شود.

مهم ترین پیشنیازها برای سفر بشر به مریخ چیست

کره زمین را هم اکنون به عنوان مناسب ترین محل برای زندگی بشر می شناسیم، چرا که یک سری ویژگی هایی دارد که فضا را برای زندگی بشر مناسب کرده است. ویژگی ها و منابعی که اگرچه رو به اتمام است، اما انسان برای انتخاب محل بعدی برای زندگی باید آن ها را درنظر بگیرد. اگرچه سیاره مریخ نسبت به سیاره های دیگر ویژگی های بهتری برای زندگی بشر دارد، اما هنوز پیش نیازهای اولیه را کامل فراهم نکرده است. پیش نیازهایی که هنوز بسیاری از آن ها فراهم نشده اند. در ادامه به بررسی مهم ترین این پیش نیازها می پردازیم.

اکسیژن

هوایی که ما در آن نفس می کشیم حدود 21 درصد اکسیژن دارد. اکسیژن یکی از اصلی ترین گزینه هاست که برای بقای انسان مورد نیاز است و از طرفی سیاره مریخ کمبود در میزان اکسیژن جو خود دارد. دانشمندان تصور می کنند که این کمبود می تواند با جاری شدن آب و رویش گیاهان تا حد زیادی برطرف شود. البته این کار به دلیل رویش کند گیاهان اولیه در خاک مریخ، مقدار زیادی زمانبر است.

در هنگام تنظیم اکسیژن موجود در جو این سیاره باید به این موضوع دقت شود که ریه های انسان نسبت به اکسیژن موجود در جو، بسیار حساس است. به شکلی که کاهش یا افزایش مقدار جزئی آن می تواند علائمی نظیر خفگی یا کلاپس ریه ها و در نهایت مرگ افراد را به دنبال داشته باشد.

این هم بخوانید
صورت فلکی چیست؟ همه چیز درمورد صورت های فلکی

فشار جو و جاذبه

جو مریخ
جو مریخ

انسان در طول چندین هزار سال یاد گرفت که چگونه با محیط زمین سازگار شود. اگرچه شواهد عینی از آن دوران وجود ندارد، اما مطمعنا انسان های اولیه به مرور زمان با فشار جو و جاذبه کره زمین آداپته شدن. موضوعی که هنگام ایجاد حیات در سیاره مریخ، باید به فکر آن بود. بطورکلی فشار جو و همچنین جاذبه در سیاره مریخ نسبت به زمین کمتر است. همین موضوع باعث ایجاد مشکلاتی در روند زندگی انسان ها و تولیدات اولیه آن ها مانند گیاهان می شوند.

ایجاد سازه های مختلف و بردن ابزارها

پیش بینی که شرکت ناسا و SpaceX برای زندگی و سکونت افرادی که برای اولین بار به مریخ سفر می کنند، کرده است به این شکل بوده که سازه های اولیه را در آنجا بنا نهند. برای بنا کردن این سازه به میزان زیادی از مصالح و لوازم نیاز است. درواقع علاوه بر چالشی که شرکت های فضانوردی در انتقال انسان ها دارند همچنین اینکه چگونه مصالح مورد نیاز را انتقال دهند و سازه های موردنظر، که طبق طراحی های موجود به صورت گبندی شکل هستند، نیز وجود دارد. یکی دیگر از ایده هایی که شرکت های فضانوردی در سر دارند، استفاده از شهرک سازی است. درواقع قصد دارند با این کار اتصالات و ارتباطات افراد را که در مریخ زندگی می کنند بیشتر کنند و به مرور این شهرک سازی را در کل این سیاره گسترش دهند.

نکات جالب در رابطه با زندگی در مریخ

همانطور که گفتیم جاذبه در سیاره مریخ نسبت به زمین بسیار کمتر است. درواقع اجسام در مریخ یک سوم وزنی که در زمین دارند را دارا می باشند. همین موضوع باعث شد تا جو سیاره مریخ برای زندگی افرادی که تنبل هستند بسیار مناسب تر باشد؛ زیرا می توانند در قسمت هایی از این سیاره به جای راه رفتن، پرش کنند و مسافتی را از این طریق طی کنند.

از دیگر ویژگی های این کره که به عنوان اولین سیاره برای زندگی بعد از زمین شناخته می شود، تفاوت طول روز و فصل های آن نسبت به زمین است. طول روزهای مریخ حدود 40 دقیقه بیشتر از زمین است. جالب اینجاست که در مجموع، فصل ها و سال ها در این سیاره دو برابر زمین طول می کشد. از طرفی دمای این سیاره حدود منفی 62 درجه سانتی گراد می باشد که یکی از معضلات و مسائلی است که شرکت های فضاپیمایی باید آن را حل کنند تا دغدغه های افراد برای زندگی برروی مریخ کمتر باشد.

هنوز سوال های پاسخ نداده بسیاری درمورد زندگی بشر بطور طولانی مدت بر کره مریخ وجود دارد. سوالاتی که با جان بشر در ارتباط است و جواب ندادن به هر کدام از آن ها می تواند عواقب جانی و مالی فراوان داشته باشد. برای یافتن جواب این سوالات، بایستی ویژگی ها و فرق کره زمین و مریخ را بدانیم. در نهایت باید راهکارهایی برای نزدیک کردن تفاوت های مریخ و زمین به یکدیگر پیدا کنیم تا بتوانیم شرایط مریخ را به شکل شرایط سیاره فعلی خودمان تبدیل کنیم.