صورت فلکی چیست؟
Top view of birth chart and cards with zodiac signs on wooden table

آسمان شب یک دنیای منحصر به فرد و جذاب است که مثل دنیای روی زمین پر از قاعده و قانون و شگفتی است. هر ستاره ای در آسمان بخشی از یک داستان است و در کنار ستارگان دیگر صورت فلکی جدیدی ایجاد می‌کند. صورت های فلکی در واقع شکل کنار هم قرار گرفتن ستاره ها هستند. حتماً شما هم تا حالا اسم صورت های فلکی معروف را شنیدید.

اما امروز میخواهیم بدانیم واقعا صورت فلکی چیست؟ علت نامگذاری صورت های فلکی چیست و چگونه ایجاد میشوند؟ و  شاید برایتان جالب باشد که معروفترین صورت های فلکی را بشناسید. پس در ادامه باما همراه باشید.

صورت فلکی چیست؟

حتما تا به حال اسم صورت های فلکی مختلف را شنیدید، یا تصویرشان که شبیه انسان یا حیوانات هست را دیدید. در واقع گروهی از ستارگان که کنار یکدیگر شکلی مشابه انسان یا حیوانات را می سازند، صورت فلکی هستند. این تقسیم بندی باعث می‌شود مطالعه آن ها برای انسان ها راحت تر باشد. شناخت صورفلکی برای جهت یابی در شب، و در علومی مثل جغرافیا و دریانوردی کاربرد زیادی دارد. هر صورت فلکی ویژگی های مخصوص خودش را دارد و منحصر به فرد است.

این الگوهای ستاره ای از ستاره های پرنوری تشکیل شده‌اند که مهمترین آن‌ها با چشم غیر مسلح به راحتی قابل تشخیص هستند. صورت فلکی دنیای منظم شده ستاره‌هاست و دری به سوی شناخت بهترشان محسوب می‌شود.

علت نامگذاری صورت های فلکی

نام گذاری زودیاک ساین
Top view of astrologer holding notebook with watercolor drawings and zodiac signs on cards on table

تقریبا تمام ستاره های قابل مشاهده در آسمان عضوی از یک صورت فلکی هستند. و این تقسیم بندی‌ها به مطالعه دقیق تر آن‌ها توسط ستاره شناسان کمک می‌کند. صورتهای فلکی در گذشته معمولا بر اساس شکل و شباهتی که به اشیا انسان یا حیوانات داشتند انتخاب می‌شدند.

ستاره های هر صورت فلکی وقتی با خطوط فرضی به هم متصل می‌شوند، ممکن است شبیه یک انسان، سگ، خرس و یا حیوانات دیگر باشند. هرکدام از این صورتهای فلکی در فرهنگ باستان یونان و کشورهای دیگر مفاهیم مخصوصی دارد، همچنین برای هرکدام افسانه های زیادی نوشته شده.

افسانه هایی که برای هریک از این الگوهای ستاره‌ ها نقل شده، مثل افسانه صورت فلکی آندرومدا در یونان باستان جالب و خواندنیست. بابلی‌ها، یونانی ها و رومی‌ها جزو اولین تمدن‌هایی بودند که ستارگان قابل مشاهده در آسمان سرزمین‌های خود را دسته بندی و صورفلکی را ترسیم کردند که به عبارتی شامل صورفلکی نیمکره شمالی است. و در ادامه صورفلکی نیمکره جنوبی هم به دست اروپاییان تکمیل و صورفلکی نوین ایجاد شد.

ویژگی های صور فلکی

حالا که می‌دانیم صورتهای فلکی چیست و چه کاربردی دارد، می‌خواهیم بعضی از ویژگی ها و رفتار صورفلکی را بررسی کنیم. جالب است بدانید که ستاره قطبی یا پولاریس ستاره شمالی ستاره‌ای است که موقعیت آن در آسمان تغییر نمی‌کند. به همین دلیل نقش بسیار مهمی در جهت یابی در شب دارد. و تمام ستارگان دور این ستاره قطبی می‌چرخند. حتی گاهی چند صورت فلکی مختلف به هم متصل می‌‌شوند و صورتواره های مختلف را ایجاد می‌کنند.

ویژگی های زودیاک ساین
Astronomical clock in grunge style

ستاره هایی که درون یک صورت فلکی قرار دارند، ظاهرا کنار هم هستند و فاصله آن‌ها با زمین یکی است اما در واقع این ستاره‌ها فاصله یکسانی با زمین ندارند و ممکن است به اندازه ده ها سال نوری از هم فاصله داشته باشند. یعنی اگر ما از هرجایی به غیر از زمین مثلا از سطح یک سیاره دیگر به آسمان نگاه کنیم، صورت‌های فلکی متفاوتی را می‌بینیم که با صورفلکی زمینی متفاوتند.

مشهور ترین صورت های فلکی

امروزه ما ۸۸ صورتهای فلکی رسمی داریم که از سال های بسیار دور شناخته و نامگذاری شده‌اند. و هرکدام شبیه یکی از حیوانات، انسان یا الهه‌ها و دیوهای باستانی و قدیمی هستند. در اینجا چند مورد از معروف ترین صورهای فلکی را معرفی می‌کنیم. بعضی از این صورتهای فلکی در نیمکره شمالی زمین قابل مشاهده هستند، کشور ایران هم نیمکره شمالی است. برخی دیگر در نیمکره جنوبی قرار دارند و برای ما قابل مشاهده نیستند.

دب اکبر (خرس بزرگ)

دب اکبر یا خرس بزرگ یکی از معروفترین صورفلکی است. شامل ۲۲ ستاره میشه (ستارگان مورد تأیید اتحادیه بین المللی نجوم) و درخشان ترین ستاره آن ستاره اِلیَت (Alioth) است. این الگو ستاره‌ای به راحتی قابل تشخیص است.

دب اصغر (خرس کوچک)

دب اصغر در نیمکره شمالی ، ستاره قطبی هم شامل میشه. ستاره شمالی، درخشان ترین ستاره در این صورت فلکیست. دب اصغر برای جهت یابی در گذشته و دریانوردی کاربرد زیادی داشت و پیدا کردن آن هم آسان است. دو ستاره فرقد و کوکب هم از مهمترین ستاره های دب اصغر هستند.

اوریون (شکارچی)

اوریون (Orion) یا همان شکارچی یا جبار یکی از زیباترین صورفلکی است که نیمی از آن در نیمه شمالی و نیم دیگر آن در نیمه جنوبی قرار دارد. این الگو ستاره‌ای همانطور که از نامش مشخص است شباهت زیادی به یک انسان در حال تیرانداز دارد. رجل الجبار و ابط‌الجوزا دو ستاره مهم و نورانی اوریون هستند.

کلب اکبر و کلب اصغر

در نیمه جنوبی زمین قرار گرفته و به شکل دو سگ کوچک و بزرگ دیده میشه. این دو صورفلکی با فاصله کمی از جبار قرار گرفته‌اند. بنابراین آن‌ها را دو سگ شکارچی می‌دانند. افسانه های مختلفی در فرهنگ یونان، روم و اروپا در مورد این دو سگ و شکارچی وجود دارد. یکی از درخشان‌ترین ستاره های آسمان در کلب اکبر قرار گرفته است. درخشان ترین ستاره آن ستاره Sirius یا شباهنگ (ستاره شعرای یمانی) است.